image/svg+xml

Weerselo en zijn spoorlijn deel 2

Verhaal

Weerselo en zijn spoorlijn deel 2

Plaatje bij verhaal: trein_1.jpg

WEERSEL0 EN ZIJN SP00RLIJN (2)

Nadat op l8 oktober 1865 de spoorlijn Almelo-Salzbergen in gebruik was genomen, werd op 1 november 1865 ook de spoorlijn Zutphen-HengeIo qeopend; later zou Hengelo een belangrijk knooppunt worden. Het personenvervoer nam hierdoor internationale vormen aan, in 1871 rijdt de eerste D-trein (doorgaande trein) van Amsterdam naar Berlijn. Het traject liep van Amsterdamover Arnhem-Zutphen-Hengelo-0ldenzaal-Bentheim-Salzbergen-Rheine-0snabriick-Hannover naar Berlijn. Vertrek uit Amslerdam 14.35 uur, aankomst in Berlijn 7.45 uur , afstand 568 km " Later werd de verbinding naar Dresden en Praag doorgetrokken en in 1923 ook naar Kopenhagen.

In 1923 kwam er een wijziging in de D-treinenloop: de Stoomboot.maatschappij "Zeeland" ging varen op Engeland. Er liep toen dagelijks een D-trein van Vlissingen over Roosendaal - hier werd 8 minuten gestopt om de post over te laden van de D-trein Marseille-Amsterdam - naar Den Bosch, en verder ging het over Arnhem-Zutphen naar Hengelo; hier werd de trein samengevoegd met de D-trein uit Amsterdam; dit duurde tot 1939. Ze werden getrokken door de zware "Jumbo's" van de serie 1900 (de paradepaarden van de spoorwegen).In de crisisjaren reden vele goederentreinen met groente en aardappels naar Duitsland, zelfs hele treinen met kool en fruit van de veilinqen Langendijk-Boskoop, enz.

De inval van de Duitsers op 10 mei 1940 's morqens om 6.40 uur heeft op mij als jongen een onvergetelijke indruk gernaakt. Nog zie ik de treinen beladen met soldaten en oorlogsmateriaal aan mijn ogen voorbijschuiven. Vanaf dat moment zou een tijdperk aanbreken, waarin er zeer intensief treinverkeer door de Gem. Weerselo raasde , dat zijn weerga niet kent; dat duurde tot 1951. Het is bijna onmogelijk te beschrijven, wat voor vervoer al niet plaatsvond tijdens de tweede wereldoorlog en daarna: treinen met gewonde (gevangen genomen) soldaten, treinen vol oorlogsmateriaal, met kapotte vliegtuigen, zelfs met duikboten (in gedeelten), treinen vol met munitie - dit alles niet zonder gevaar: beschieting vanuit de Iucht - , treinen vol soldaten.

Zelfs Herman Góring met zijn gevolg reisde door Weerselo.Dat gebeurde op 22 juni 1942 in de ochtend: omstreeks 9.10 uur reed de trein door de Gem. Weerselo, voorzien van gepantserde rijtuigen en een gepantserde locomotief en geschut op weg naar Rotterdam. De heer G.J. Blenke, stationsambtenaar te Rotterdam was ooggetuige: na aankomst reed Herman met zijn gevolg in auto's door de nieuwe prachtige Maastunnel; hier had Herman maar één woord voor:"wunderbar"; de bedoeling van het bezoek was een duikbootbunker te bezichtigen. Inmiddels was door het verzet naar Engeland geseind, dat er "hoog bezoek" was in Rotterdam. In de late middag vielen er bommen op het station te Rotterdam, maar inmiddels raasde Herman alweer over de Hoge Veluwe richting "Heimat".

0p 14 mei 1941 om 13.10 uur vond er een treinontsporing in de Gem. Weerselo plaats: het gebeurde vlak voor ons huis, mijn vader en schrijver dezes waren ooggetuigen. Het ongeluk gebeurde door een spoorspatting: enige dagen tevoren had men al het oude grint tussen de bielsen weggegraven; in afwachting van aanvoer van nieuw grint lagen biels (dwarsliggers) en rails open en bloot. het was zeer warm op die bewuste dag (29 graden)en zodoende zetten de rails uit en gingen bol staan. Toen een lange goederentrein passeerde, gebeurde het: 5 wagons ontspoorden, de koppeling brak en doordat de luchtleiding ook brak, kwam de trein tot stilstand. De directie van de N.5. vond het ongeluk heel aannemelijk,maar de Duitsers dachten aan sabotage. Daarom verscheen de "grüne Polizei" ten tonele; deze waren woedend en mijn vader en ik kregen enige uren huisarrest opgelegd. Nadat de N.S. met name in de persoon van de heer W.Schreuder, hoofdopzichter te Hengelo, de Duitsers had overtuigd, dat er geen opzet in het spel was, werd het huisarrest opgeheven. Mijn moeder had om de gemoederen wat te bedaren inmiddels koffie qezet en nog wel echte D.E.-koffie. Toen de "grüne Polizei" de koffie geproefd had, riep hij uit: "0 Mutti, dat ist kein Ersatz!".

Ook de Burgemeester van Weerselo J. Scholtens kwam persoonlijk ter plaat.se, evenals de rijkspolitie. Inmiddels waren ongeveer 100 spoorarbeiders bijeen geroepen, en werd met man en macht gewerkt om de lijn weer berijdbaar te maken; het treinverkeer, o.a. de D-trein Marseille-Kiel met marinesoldaten, liep over de naastliggende spoorbaan gewoon door, zij het stapvoets ter plaatse van het ongeval. Om 22.00 uur was alles in orde en kon de ontspoorde trein vertrekken richting Hengelo.

Behalve de treinontsporing gebeurde er in de Gem. Weerselo nog een ongeluk diezelfde 14 mei 1943;in de nacht van 13 op 14 mei stortte in de buurtschap Hasselo een vliegtuig neer; de 5 inzittenden kwamen om het leven; ver van hun vaderland vonden zij op het kerkhof te Deurningen een laatste rustplaats; de begrafenis vond plaats op zaterdag 15 mei 1943. 0ndergetekende uras ooggetuige, hoe het. vlieqtuig neerstortte, waar nu het winkelcentrum van de woonwijk Hasseleres is gebouwd.

0p 15 augustus 1944 vond een merkwaardig transport door de Gem. Weerselo plaats: om 12.00 uur in de middaq kwam een zware trein door, beladen met granaten, verpakt in kisten, de granaten hadden een doorsnee van 28 cm. Achter aan de trein was het reusachtige spoorwegqeschut "Tante Annie" qekoppeld. Dit geschut was op óón 12-assige wagon gebouwd en had een gewicht van 241 ton; het was op weg naar Frankrijk. De heer J.H. Blenke, die seinwachter te Hengelo was in die tijd, was van de komst van deze trein op de hoogte.

L. Blenke.

Auteur:L.Blenke in Oet de Boerschopn nr.26 zomer 1988
Thema's:Trein en spoor in de oude gemeente Weerselo

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.